รอยเท้าน้ำบนความยั่งยืน (Water Footprint)

บางจากฯ กับความมุ่งมั่นที่จะใช้ทรัพยากรให้เกิดประโยชน์สูงสุด ผ่านมุมมองของวิศวกรสิ่งแวดล้อม

“หน้าที่ของวิศวกรสิ่งแวดล้อมอย่างผม ไม่ใช่ปลูกต้นไม้นะครับ แต่เรามุ่งศึกษาหาเทคโนโลยีต่าง ๆ ที่จะช่วยให้สามารถใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่าที่สุดในทุก ๆ ขั้นตอนการผลิตแบบ 360 องศา ทั้ง น้ำ อากาศ กากของเสียอุตสาหกรรม ดิน น้ำใต้ดิน รวมถึงเรื่องโลกร้อนต่าง ๆ ผลกระทบจากก๊าซเรือนกระจก ฯลฯ” หนุ่ม - ดร. เอนกประชา แก้วมณี ผู้จัดการส่วนนโยบายและแผนพัฒนาสิ่งแวดล้อม บริษัท บางจาก คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) เปิดบทสนทนาด้วยรอยยิ้ม ณ ใจกลางพื้นที่สีเขียวภายในบริเวณโรงกลั่นน้ำมันบางจาก

ดร. หนุ่ม ซึ่งเป็นชื่อที่เรียกกันติดปากในหมู่ผู้คุ้นเคย เป็นวิศวกรสิ่งแวดล้อมคนแรกของบางจากฯ ที่เริ่มต้นชีวิตการทำงานในสิ่งที่รักที่สนใจ จนกลายเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านสิ่งแวดล้อม การันตีด้วยปริญญาเอกด้านวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม จากทุน JICA (Japan International Cooperation Agency) ซึ่งในวันนี้ เขาก็ยังคงเดินหน้าปรับตัวรับกระแสโลก เพื่อรับมือกับความท้าทายในการเสริมสร้างเครือข่ายความร่วมมือด้านสิ่งแวดล้อมทั้งภายในและภายนอกบริษัท ควบคู่ไปกับงานด้านสิ่งแวดล้อมในโรงกลั่นน้ำมันบางจากแบบครบวงจรตลอดกระบวนการผลิต ตั้งแต่ต้นน้ำ เช่น การหาวัตถุดิบในการผลิต ไปจนถึงปลายน้ำ ที่ได้ผลิตภัณฑ์ส่งออกนอกรั้วโรงกลั่นฯ ไปสู่ผู้ใช้พลังงาน

“รีไซเคิลน้ำ” หนึ่งในกลไกสร้างความยั่งยืนกลุ่มบางจากฯ

หนึ่งในความภูมิใจที่สัมผัสได้จากการพูดคุยกับ ดร. หนุ่ม คือ หน่วยผลิตน้ำรีไซเคิล ภายในบริเวณโรงกลั่นบางจากฯ ที่เป็นการนำเทคโนโลยีการรีไซเคิลเข้ามาช่วยให้โรงกลั่นฯ สามารถนำน้ำประปาที่ผ่านการใช้ในกระบวนการผลิตแล้วกลับมาหมุนเวียนใช้ใหม่ได้ถึง 60 % ของน้ำทิ้งจากกระบวนการผลิตก่อนหน้า หรือประมาณ 60 ลูกบาศก์เมตรต่อชั่วโมง (1 ลูกบาศก์เมตร เท่ากับ 1,000 ลิตร) ทำให้ โรงกลั่นบางจากฯ เป็นโรงกลั่นน้ำมันแห่งแรกในประเทศไทยที่ได้ใบรับรองมาตรฐาน Water Footprint หรือรอยเท้าน้ำเพื่อบริหารจัดการน้ำตลอดวัฏจักรชีวิตผลิตภัณฑ์ จากสถาบันน้ำและสิ่งแวดล้อมเพื่อความยั่งยืน สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย

“จริง ๆ แล้วสิ่งแวดล้อมที่เราดูแลมีหลายด้าน แต่ “น้ำ” เป็นเรื่องสำคัญที่ตอนนั้นยังไม่มีใครมุ่งเน้นจัดการด้านนี้ เรื่องอื่นเราก็ไม่ได้ทิ้งนะครับ แต่เน้นเป็นพิเศษในด้านการบริหารจัดการน้ำ เพราะน้ำที่ใช้ในกระบวนการผลิตภายในโรงกลั่นฯ มี 3 แหล่ง หลัก ๆ คือ น้ำประปา รองลงมา คือ น้ำบาดาล ที่สำรองไว้ใช้เสริม ส่วนน้ำในแม่น้ำเจ้าพระยานั้นสำรองใช้ในกรณีเกิดเหตุฉุกเฉินเท่านั้น ดังนั้น ยิ่งเรานำน้ำทิ้งมารีไซเคิลเพื่อหมุนเวียนใช้ใหม่ได้มากเท่าไร เท่ากับว่าเรามีส่วนช่วยทั้งลดการปล่อยน้ำทิ้งและลดการใช้น้ำประปาไปพร้อมกัน ถือเป็นการดูแลสิ่งแวดล้อมและสังคมอีกทางหนึ่ง”